گام های عظیم ایران در بومی سازی؛ زنجیره کاتالیست های پتروشیمی مسجدسلیمان تکمیل می گردد - وبلاگ دوست

به گزارش وبلاگ دوست، پتروشیمی مسجد سلیمان با شروع فصل پاییز در امسال فعالیت خود را با کاتالیست های فراوریی یک شرکت دانش بنیان ادامه می دهد. با این موفقیت این شرکت فناور در جمع معدود شرکت های مطرح دنیا قرار می گیرد که توانایی فراوری تمام کاتالیست ­های مورد استفاده در یک فرآیند را در اختیار دارد.

به گزارش گروه فناوری وبلاگ دوست، کاتالیست به عنوان یک کالای استراتژیک در صنایع پتروشیمی، پالایشی و فولاد کشور شناخته می گردد. به طوری که بدون حضور کاتالسیت امکان فراوری محصولات صنایع فوق عملا امکان پذیر نیست. اگر بخواهیم به کاتالیست از نگاه بالاتری بپردازیم، می توان گفت که فراوری فولاد، فراوری سوخت ها، فراوری مواد شیمایی، فراوری کود های شیمیایی کشاورزی و مواد بسیار دیگری به کاتالیست بستگی دارد و بدون حضور کاتالیست عملا امکان فراوری آن ها وجود ندارد. همچنین این محصولات نقش کلیدی در امکان ایجاد بستری مطمئن برای ادامه حیات صنایع مادر کشور در زمینه ارزآوری را ایفا می نماید.

امروزه کاتالیست در کشور کالایی بسیار ارزشمند شناخته می گردد که به شدت با تحریم روبرو شده است. اما در کشورمان یک شرکت دانش بنیان با به کارگیری نیروی انسانی نوآور و خلاق پیروز به بومی سازی بیش از 30 نوع کاتالیست شده است.

امیر هومن کریمی وثیق مدیر عامل شرکت دانش بنیان نفت و گاز سرو درباره تامین کاتالیست های مورد احتیاج کشور گفت: کاتالیست ها بیش از 90 سال است که در صنایع مختلف ایران و دنیا مورد استفاده قرار می گیرند. بطوری که در ایران در حدود 50 سال است که این محصول در صنایعی، چون پتروشیمی و پالایشگاه استفاده می گردد. این امر باعث می گردد تا علاوه بر خروج حجم زیادی ارز از کشور، وابستگی خارجی به این محصول حیاتی وجود داشته باشد. محصولی که از فناوری فراوری بسیار پیشرفته­ای برخوردار بوده و دانش فراوری آن در انحصار چند کشور معدود است.

کریمی وثیق ادامه داد: به عنوان نخستین شرکت فراوریی، بومی سازی این محصولات را در کشور شروع کردیم. در حال حاضر بیش از 30 محصول در شرکت سرو فراوری می گردد که جز محصولات دانش بنیان به شمار می آیند. ما توانستیم در مرحله نخست کاتالیست های مصرفی برای فراوری گاز سنتز را در صنایع مختلف بومی کنیم. به طوری که اکنون فراوری متانول، اوره، آمونیاک و آهن اسفنجی در مجتمع های کشور بدون کوچکترین نگرانی از بابت کاتالیست ادامه دارد. محصولی که به شدت با تحریم روبرو بوده و همیشه بعنوان یکی از نگرانی های عظیم مدیران صنایع شناخته می شد.

وی اضافه نمود: در صنعت پتروشیمی دو گاز بعنوان خوراک اصلی وجود دارد، یکی گاز سنتز و دیگری گاز اتیلن، که فراوری آن ها فرآیند های کاتالیستی است. از این رو بعنوان گامی دیگر بومی­سازی کاتالسیت اصلی فراوری گاز اتیلن را تحت پروژه مشترکی که با شرکت پتروشیمی مروارید داشتیم با پیروزیت انجام دادیم. با این پیروزیت، می توان گفت صنعت پتروشیمی دیگر نگرانی از بابت کاتالیست برای خوراک فراوری محصولات خود ندارد.

به گفته کریمی، همچنین بعنوان یک گام عظیم دیگر در صنعت پتروشیمی، تمام کاتالیست های مورد استفاده در طرح پتروشیمی مسجد سلیمان به شرکت نفت و گاز سرو سپرده شده است؛ که تا خاتمه تابستان امسال این مجتمع با کاتالسیت های فراوریی شرکت نفت و گاز سرو که بالغ بر 340 متر مکعب و 8 نوع کاتالیست بوده به مرحله بهره برداری خواهد رسید. با این پیروزیت شرکت سرو در جمع معدود شرکت­های مطرح دنیا قرار می گیرد که توانایی فراوری تمام کاتالسیت­های مورد استفاده در یک فرآیند را در اختیار دارد.

جایگزینی کاتالیستی جدید در فراوری آهن اسفنجی

کریمی وثیق همچنین بیان نمود: همچنین در حوزه صنعت فولاد که فرآیند فراوری آهن اسفنجی کاتالیست محور است، شرکت سرو توانست بیش از 65 درصد احتیاج این بازار را داخلی سازی کند. اما این خاتمه کار ما در این حوزه نبود و با تحقیق و آنالیز فرآیند فراوری آهن اسفنجی، توانستیم نوع جدیدی از کاتالیست های مورد احتیاج این فرآیند را فراوریکنیم که می توان از آن بعنوان نسل جدیدی از کاتالیست های آهن اسفنجی یاد کرد. این پروژه تحقیقاتی با شرکت فولاد خوزستان مراحل نهایی تکمیل دانش فنی خود را طی می نماید که در آینده ای نزدیک می توان شاهد جایگزینی این کاتالیست جدید بود.

وی با بیان اینکه در حوزه کاتالیست های چرخه گاز سنتز محصولات متنوعی و با گرید های مختلفی استفاده می گردد، گفت: 85 درصد گاز سنتز کشور در حوزه پتروشیمی و پالایش نفت با کاتالیست شرکت نفت و گاز سرو فراوری می گردد.

دستیابی به دانش فنی ساخت کاتالیست سنتز متانول در مقیاس صنعتی

مدیرعامل شرکت دانش بنیان نفت و گاز سرو اضافه نمود: بعنوان یکی از پروژه های همکاری که با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری داشتیم، توانستیم به دانش فنی ساخت کاتالیست سنتز متانول در مقیاس صنعتی دست پیدا کنیم و در سال گذشته این کاتالیست در پتروشیمی شیراز بارگذاری و همچنین گواهی رضایت عملکرد آن از سوی مجتمع پتروشیمی شیراز صادر شد.

کریمی وثیق درباره سایر فعالیت های این مجموعه توضیحاتی ارائه داد و بیان نمود: با فراوری کاتالیست چرخه تبدیل متانول به فرمالدهید توانستیم مسائل تامین این کاتالیست را برای مجتمع های مصرف کننده مربوطه نیز برطرف کنیم که در ماه جاری شاهد نخستین بارگذاری صنعتی این محصول ایرانی در شرکت صنایع شیمیایی فارس خواهیم بود. در حال حاضر در حال تحقیق بر روی چند کاتالیست جدید هستیم که در امسال خبر های مسرت بخشی برای صنایع پتروشیمی و پالایشی کشور خواهیم داشت.

ظرفیت فراوری 3000 تن کاتالیست در سال

کریمی وثیق همچنین بیان نمود: ما با دراختیار داشتن بیش از 70 نخبه دانشگاهی و 280 نیروی کار، از ظرفیت فراوری 3000 تن کاتالیست در سال برخورداریم که با برنامه های افزایش ظرفیت فراوری، در حال احداث عظیمترین کارخانه فراوری کاتالیست در منطقه هستیم که این کارخانه از ظرفیت فراوری بیش از 5000 تن در سال برخوردار خواهد بود که در سال جهش فراوری شاهد افتتاح آن خواهیم بود.

مدیرعامل شرکت نفت و گاز سرو در خصوص فراوری در شرایط کرونا گفت: شرکت سرو به تعهدات خود نسبت به مشتریانش کاملا پایبند است و به این موضوع مطلع است که چرخه فراوری کشور بستگی به حرکت تمام چرخ دنده های آن دارد و به صورت یک زنجیره، تمام حلقه های آن بهم متصل هستند؛ بنابراین شرکت سرو نیز بعنوان یکی از مهمترین حلقه های این زنجیره فراوری می­بایستی شرایط کار ایمن را برای پرسنل خود فراهم می آورد تا اثر کرونا بر فراوری را به حداقل برساند. از اواخر سال گذشته با صرف هزینه های زیاد به سلامت پرسنل توجه ویژه ای داشتیم و با رصد سلامت روزانه پرسنل و اطلاع از سلامتی خانواده آنها، توجه ویژه به آموزش، اهدای پک های بهداشتی، کوشش کردیم تا شرایط کار ایمن را در کارخانه خود فراهم کنیم.

بر اساس این گزارش، نفت و گاز سرو یکی از شرکت های دانش بنیان پیروز در حوزه دانش بنیان نوع یک شناخته می گردد که می توان از آن بعنوان سرآمد شرک ­های فعال در حوزه تحقیق و توسعه نیز یاد کرد، که توانسته است با توجه ویژه به سه موضوع کلیدی تحقیق و توسعه، افزایش سبد محصولات و نوآوری گام های عظیمی را در توسعه دانش و تکنولوژی ایرانی بردارد که صادرات این محصولات فناوری پیشرفته را برای کشور دور از تصور قرار نداده است.

گزارش از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به نقل از ستاد خبری ایران ساخت