باشگاه میلیارد دلاری ویروس ها؛ از سارس تا کرونا ، هزینه مالی اپیدمی های 20 سال اخیر؛ آمار مقایسه ای - وبلاگ دوست

به گزارش وبلاگ دوست، اپیدمی ها علاوه بر آثاری که بر بخش بهداشت و درمان دارند، بر شاخص های اقتصاد کلان کشورها و نیز اقتصاد دنیای تأثیر گذارند. حدود 17 سال پیش سارس هزینه 40 میلیاد دلاری و حدود پنج سال پیش ابولا هزینه 53 میلیارد دلاری برای اقتصاد دنیا به بار آورد و این بار کرونا، سرعت گیر رشد مالی دنیا شده است.

به گزارش همهشری آنلاین به نقل از ایرناپلاس، کرونا از چندماه پیش، دنیا را درگیر خود نموده است؛ حداقل یک فصل از اقتصاد دنیای در حالی پشت سر گذاشته شد که بسیاری از بازارها تحت تأثیر شیوع این بیماری بودند. آثار باقی مانده از این همه گیری برای اقتصاد دنیا تا اندازه ای است که پیش بینی و چشم انداز شاخص هایی مانند نرخ رشد مالی مورد بازنگری قرار گرفته اند و معیشت افراد زیادی در سراسر دنیا از این بیماری متأثر شده است.

این اولین باری نیست که جوامع بشری با همه گیری یک بیماری روبرو شده اند، در حالی که انتظار داریم سرعت انتقال بیماری ها به دلیل پیشرفت های علمی نسبت به سال های پیش کاهش یافته باشد، اما به دلیل گسترش ارتباطات و توسعه شهرنشینی و نیز دنیای سازی، در عمل می بینیم که بیماری ها همچنان با سرعت از مرزهای کشورها عبور می نمایند، به اپیدمی تبدیل می شوند و پیامدهای وسیعی در بخش های مختلف، از جمله اقتصاد از خود بر جای می گذارند.

• ابولای 53 میلیارد دلاری

آخرین اپیدمی که پیش از کرونا در دنیا تجربه شد به سال 2014 / 1392 باز می گردد. ابولا که 11000 نفر در سراسر دنیا را به کام مرگ کشاند، در کشورهای آفریقایی سیرالئون، گینه و لیبریا یعنی غرب قاره آفریقا شیوع بیشتری داشت. مطالعات مالی از هزینه مالی 53 میلیارد دلاری این اپیدمی خبر داده اند. این در حالی است که بانک دنیای در برآورد خود در اکتبر سال 2014 / 1392 هزینه مالی اپیدمی ابولا را تا سرانجام سال 2015 / 1393 در بدترین سناریو بیش از 32 میلیون دلار اعلام نموده بود.

با این حال، مقالات علمی مالی ارقام بسیار عظیم تری را در محاسبات خود به دست آورده اند. دلیل این اختلاف، در نظر دریافت زیان های مستقیم مالی و هزینه های غیرمستقیم اجتماعی و همچنین هزینه های انسانی بوده است.

اپیدمی ابولا منجر به کاهش سرمایه گذاری و نیز زیان قابل توجهی در رشد بخش خصوصی، فراوری بخش کشاورزی و تجارت فرامرزی در کشورهای کانونی شیوع این ویروس شد. از دیگر پیامدهای ابولا می توان به تهدید امنیت غذایی بر اثر کاهش فراوری در بخش کشاورزی و نیز افزایش محدودیت در تحرک کالا و خدمات اشاره نمود.

محدودیت های ایجاد شده در سفر و گردشگری که در لغو پروازهای خارجی نمود پیدا کردند، برای جلوگیری از گسترش بیماری به سایر کشورها در دستور کار قرار دریافتد. این تصمیم، به معاینه حدود 400هزار نفر از مسافرانی منجر شد که قصد خروج از سه کشور درگیر را داشتند و از جمله اقداماتی بود که برای کنترل گسترش بیشتر ویروس ابولا انجام شد.

• هزینه سنگین ابولا بر نیروی انسانی بخش درمان

کشورهای کانونی این اپیدمی یعنی کشورهای آفریقایی، در حالی که از نظام بهداشت و درمان قوی برخوردار نیستند، نیروی انسانی فعال در این بخش را از دست می دادند. حدود 900 نفر از کارکنان کادر درمان، خود به این ویروس مبتلا شدند و بیش از 500 نفر نیز جان خود را از دست دادند؛ به طوری که لیبریا هشت درصد از نیروهای پزشکی و پرستاری و سیرالئون و گینه به ترتیب هفت و یک درصد از کارکنان بخش درمان خود را از دست دادند.

• سارس در مقابل کرونا

اپیدمی دیگری که آثار قابل توجهی بر اقتصاد دنیا گذاشت به حدود 17 سال پیش و جنوب شرق آسیا بازمی گردد. البته در مقایسه سارس و کرونا ضروری است به دو نکته توجه گردد. نخست اینکه تعداد درگذشتگان ناشی از ابتلا به این ویروس، حدود 800 نفر بود و 17 کشور درگیر آن بودند. دیگر اینکه چین به عنوان یکی از کانون های اصلی این بیماری، سهم اندکی در اقتصاد دنیا داشت. در آن موقع، سهم چین در فراوری ناخالص دنیا حدود چهار درصد بود و امروز به 17 درصد رسیده است. همچنین این کشور تنها پنج درصد از تجارت دنیای را در اختیار داشت، سهمی که امروز به 40 درصد رسیده است.

بیشتر کارخانه های چین در سال 2002 / 1380 اجناس ارزان قیمتی مثل کفش و پوشاک را فراوری و به سراسر دنیا صادر می کرد، اما امروزه به یکی از حلقه های اصلی زنجیره فراوری در دنیا تبدیل شده و عدم فعالیت کارخانه هایش حتی شرکت های آمریکایی، یعنی کشوری را که پیش از اپیدمی کرونا در جنگ تجاری با آن بود، تحت تأثیر قرار داده است؛ تأثیری که از کالاهای مصرفی ساده به قطعات مورد احتیاج در صنایع فناور انتقال پیدا نموده است.

• سارس 40 میلیارد دلاری

آثار مالی شیوع سارس که از نوامبر 2002 / آبان 1380 آغاز شده بود تا ماه مارس / فروردین سال بعد بروز پیدا نکرد، اما پس از آن، نشانه هایی در بازار دارایی هنگ کنگ و ویتنام ظاهر شد. با اینکه این اپیدمی با آغاز فصل گرما از حالت بحرانی خارج شد، اما تابستان داغ اقتصاد در آن سال ها به خوبی در ذهن کشورهای خاور دور باقی مانده است.

دولت هنگ کنگ بسته 1.5 میلیارد دلاری برای بازسازی اقتصاد این کشور که تحت تأثیر اپیدمی سارس قرار گرفته بود، تخصیص داد. در اپیدمی سارس نیز مانند کرونا، بخش حمل ونقل هوایی به شدت دچار افت شد. سفر، گردشگری و سایر صنایع وابسته به این بخش نیز بیشترین زیان از شیوع این ویروس را متحمل شدند.

تحلیل های سال 2004 / 1382 نشان داد بحران سارس در مجموع هزینه ای حدود 40 میلیارد دلار بر اقتصاد دنیا تحمیل کرد. رشد مالی چین بر اثر این اپیدمی از حدود 11 درصد به 9 درصد کاهش یافت. بیشترین ضربه ویروس سارس در چین به بخش خرده فروشی وارد شد؛ به طوری که نرخ رشد ماهانه فروش در بخش خرده فروشی در کمترین میزان خود به 4.3 درصد رسید. هم اکنون نیز این بخش توسط ویروس کرونا تهدید می گردد.