کتابخانه میراث فرهنگی کامل تر شد
به گزارش وبلاگ دوست، گردآوری و توسعه منابع تخصصی، ساماندهی اطلاعاتی و ایجاد پایگاه های اطلاع رسانی، رقمی کردن انواع منابع، انتشار لیست ها و کتاب های مبتنی بر اسناد، برگزاری نمایشگاه های موضوعی، ارائه خدمات اطلاع رسانی و حفاظت و نگهداری منابع اطلاعاتی بخشی از فعالیت هایی است که در کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام می گردد.
فریبا فرزام ـ رییس کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به این که مرکز اسناد و کتابخانه در چارچوب تشکیلات معاونت پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، در دو بخش کتابخانه و مرکز اسناد فعالیت می نماید، اضافه نمود: از اهم وظایف این مرکز، گردآوری و توسعه منابع تخصصی، سازماندهی اطلاعاتی و ایجاد پایگاه های اطلاع رسانی، رقمی کردن انواع منابع، انتشار لیست ها و کتاب های مبتنی بر اسناد، برگزاری نمایشگاه های موضوعی، ارائه خدمات اطلاع رسانی و حفاظت و نگهداری منابع اطلاعاتی است.
او اضافه نمود: پشتیبانی از کتابخانه های پژوهشکده ها، استان ها و پایگاه های پژوهشی، با ارائه منابع و خدمات تخصصی، راه اندازی بانک های اطلاعاتی و برگزاری کارگاه های آموزشی در این مرکز انجام می گردد.
فرزام با بیان این که موضوعات اصلی منابع اطلاعاتی موجود در این مرکز با تنوع شکلی قابل توجه اعم از کتاب، نشریه، گزارش، عکس، فیلم، نقشه و بسیاری انواع شکلی دیگر به مرور زمان به تمام موضوعات مرتبط با میراث فرهنگی، هنرهای سنتی و گردشگری پیشرفته است، گفت: زبان اصلی منابع این مرکز فارسی است، ولی تا کنون بیش از 20هزار جلد کتاب و نشریه به زبان های انگلیسی، فرانسه، آلمانی و دیگر زبان ها گردآوری شده است.
رییس کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به پرتال طراحی شده در سامانه مرکز اسناد و کتابخانه پژوهشگاه به آدرس lib.richt.ir اضافه نمود: بخش های متفاوتی، چون کتاب ها و گزارش های پژوهشی که در طول سالهای 1400 و 1401 خورشیدی در پژوهشکده و گروه های پژوهشی پژوهشگاه انجام و به وزارتخانه ارسال شده در این پرتال واقع شده است.
او ادامه داد: نقشه هایی در قالب کتاب نیز ارائه شده که تکمیل این بخش از پرتال به علت انتقال پژوهشگاه به شیراز تا به امروز به نتیجه نرسیده است، و از این میان می توان به کتاب مقرنس های اصفهان اشاره نمود.
رییس کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اضافه نمود: پس از انتقال پژوهشگاه به تهران این امکان فراهم شد تا مجموعه نقشه ها را که در شرایط بسیار نامناسبی در شیراز نگهداری و منتقل شده بود، در 9 ماه گذشته کدگذاری و در قفسه مخصوص نگهداری کنیم.
او از میان موارد دیگری که به تازگی در پرتال مرکز اسناد و کتابخانه تعریف شده به بخش کتب لاتین دیجیتال اشاره نمود که شامل کتابهایی می گردد که فقط فایل آن ها موجود بوده و نسخ اصلی آن ها در کتابخانه وجود ندارد.
به گفته فرزام، در این بخش هر یک از کتاب ها وارد بانک اطلاعاتی شده و به منظور رعایت حقوق معنوی و اصول اخلاقی 50 صفحه اول آن قابل مشاهده و مطالعه است و پژوهشگر باید به منظور مطالعه تمام صفحات به مرکز اسناد و کتابخانه مراجعه کند و در آنجا به مطالعه کل کتاب بپردازد.
رییس کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری بعلاوه گفت: به علت گرانی کتابهای لاتین امکان خریداری آن ها وجود ندارد و به همین علت سعی بر آن است که به صورت تعریف شده فایل این کتب در اختیار پژوهشگران قرار بگیرد.
او در ادامه به راه اندازی بخش کتاب های فارسی پرتال اشاره نمود و علت ایجاد آن را وجود کتاب هایی باارزش در حوزه صنایع دستی مطرح کرد که به مرکز اسناد و کتابخانه وزارتخانه واگذار شده و بخشی از آن ها در دوران دورکاری در پژوهشگاه اسکن شده است.
از دیگر بخش هایی را که به تازگی و در مدت یک ماه گذشته به پرتال کتابخانه اضافه و در حال ساماندهی است، تهیه کتابنامهها است که فرزام درباره آن ها شرح داد: تعدادی از کتابنامه ها آماده و مابقی نیز در حال تکمیل است که از این میان میتوان به آثار تاریخی تهران اشاره نمود.
رییس کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان این که بخش دیدنی ها و خواندنی ها از اواخر سال گذشته و ابتدای سال جاری در سامانه راه اندازی شده است، اضافه نمود: از جمله علل ایجاد این بخش استفاده و استخراج مطالب از منابع موجود در کتابخانه و اطلاعرسانی به پژوهشگران است.
فرزام با اشاره به بارگذاری پنج پرونده ثبتی در بخش پرونده های ثبتی، از دیگر بخش های قابل توجه در این پرتال را بخش کتاب های قدیمی دانست که در مجموعه مرکز اسناد و کتابخانه وزارتخانه نگهداری میشوند.
او اظهار داشت: منظور از کتب قدیمی، نخستین کتابهایی است که به زبان فارسی نگارش شده و در چاپخانه های خارج از ایران همانند قسطنطنیه به چاپ رسیده است. در این بخش پس از یک معرفی کوتاه میتوان بخشهایی از این کتاب ها را مشاهده کرد.
بنا بر گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، اطلاعرسانی، اخبار کتابخانه، تازهها، معرفی و دسترسی به نسخه های خطی و چاپ سنگی از دیگر بخش های پرتال کتابخانه و مرکز اسناد پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اظهار داشت.
پژوهشگاه و معاونت میراث فرهنگی در دولت های نهم و دهم در راستای طرح انتقال مرکز و بخش های اداری از تهران به دیگر شهرها، به شیراز منتقل شد که این تصمیم، مخالفت و انتقادهای بسیاری را نیز برانگیخت. گفته شده است بسیاری از اسناد و مکتوبات میراث فرهنگی در جریان این انتقال مفقود شده و یا از بین رفته است. در سال 1392 همزمان با بازگشت این بخش ها به تهران و تمرکز در سازمان وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، کتابخانه پژوهشگاه میراث فرهنگی هم به تهران دوباره انتقال داده شد.
منبع: گردشبان