زبان فارسی: پیونددهنده و مؤلفهٔ هویت ملی - وبلاگ دوست

به گزارش وبلاگ دوست، سرویس استان های خبرنگاران - محمدجعفر محمدزاده: یاد و نام فردوسی بزرگ که روز پاسداشت زبان فارسی به نام اوست گرامی باد.

زبان فارسی مهم ترین مؤلفه هویت ملی ماست، برای آنکه متعلق به همه ملت ایران است. من زبان مادری ام فارسی نیست، اما زبان فارسی برای من و امثال من زندگی آفریده است.

در ایران فرهنگی، بیشتر زبان ها از خانواده زبان های ایرانی هستند و زبان هایی هم که ریشه ایرانی ندارند آن قدر دیر و دور با ایران و زبان فارسی زیسته و آمیخته اند که فرض محالی است اگر بخواهیم بین آنها و زبان فارسی دشمنی و جدایی بیندازیم. دست کم هزار و اندی سال است که زبان فارسی نقش پیونددهندگی و ایجاد ارتباط عمیق بین ایرانیان را عهده دار است .

زبان فارسی برای بسیاری از ایرانیان زبان مادری، برای بسیاری دیگر زبان رسمی، ملی و دیوانی و به ویژه در روزگارانی، برای بخش های وسیعی از دنیا، زبان فرهنگ و ادب و زبانی دانشورانه و فراوری علم و دانش بوده است. گرچه نقش اخیر امروزه کم رنگ شده ولی منظره ما به سوی افق های آینده باید معطوف به بازیابی این نقش اثرگذار باشد.

زبان فارسی نقش ارزشمند و گران بهای دیگری هم داشته و اکنون هم دارد و آن پیونددهنگی و ایفای نقش در جایگاه مؤلفه هویت ملی و تاریخی ایرانیان است که در دو بخش قابل توصیف است: یک. پیوند تاریخی: ایرانیان از هزار و اندی سال پیش تا کنون از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب پیوند عاطفی، فرهنگی و ملی خود را با هم به وسیله زبان فارسی حفظ نموده اند.

از بیش از حدود هزار سال پیش فردوسی شاهنامه را سروده است و تا به امروز همه ملت ایران از این رهگذر با تاریخ چندهزارساله خود که در شاهنامه جمع شده است ارتباط جمعی برقرار نموده و شاهنامه خاطره و هویت جمعی ملت ایران شده است.

تاریخ مشترک ما از سیستان تا آذربایجان و از فارس تا همدان و از مازندران تا خلیج فارس با این زبان حفظ شده و به ما رسیده است. یعنی این زبان توانسته است در طول زمان هم خود را حفظ کند و هم پیوند ملت را راسخ و مستحکم نگاه دارد. دو. پیوند امروز: می گوییم زبان فارسی مهم ترین مؤلفه هویت ملی است. چرا؟ برای آنکه این زبان پیوند ایرانیان را در جای جای ایران و دنیا و در مجامع و محافل از دانشگاه، پادگان، مدرسه، حوزه تا دیگر مجامع که نمایندگان و گویشوران همه زبان های ایرانی در آن حضور دارند تضمین نموده و زمینه ارتباط فرهنگی و بی زجر و زحمت آنها را فراهم آورده است. برای آنکه هویت مشترک و سرمایه مشترکی ایجاد نموده است.

قطران، خاقانی، نظامی و شهریار از سویی و در دیگر سو حافظ، سعدی، خواجو و باباطاهر و در خراسان فردوسی، عطار، مولانا، سنایی، بیهقی و... و صدها و هزاران سخنور و شاعر پارسی گو هستند که متعلق به مجموعه ایران فرهنگی اند؛ یعنی ملت ایران آنها را متعلق به خود می دانند.افزون بر اینها زبان فارسی زبان دوم دنیا اسلام و محمل فراوری بسیاری از محتواهای مرتبط با دین اسلام از تفسیر و فلسفه و فقه و حدیث است و نیز زبانی است که اسلام با آن تا شبه قاره هند و شرق آسیا و تا شمال چین رفته است و مردمان بسیاری اسلام را با این زبان شناخته اند.

سخن پایانی آنکه ایران فرهنگی شامل مؤلفه های به هم پیوسته ای از جغرافیا، تاریخ، دین، زبان، آداب و رسوم و... است که همه ایرانیان و دوستداران زبان فارسی را گرد هم آورده است. نقش و سهم زبان فارسی و فردوسی بزرگ در این درآمیختگی و ترسیم رنگین کمانی زیبا به نام ایران بنیادی و شایستهٔ پاسداشت است.