14 میلیون هکتار از عرصه های کشور در شرایط بحرانی فرسایش بادی

به گزارش وبلاگ دوست، نتایج مطالعات کانون های بحرانی نشان می دهد 187 منطقه کشور در 22 استان به اصطلاح بیابانی کشور تحت تاثیر فرسایش بادی هستند که وسعت این منطقه ها 29.5 میلیون هکتار است و 237 کانون بحرانی فرسایش بادی با وسعت حدود 14 میلیون هکتار در این محدوده وجود دارد.

14 میلیون هکتار از عرصه های کشور در شرایط بحرانی فرسایش بادی

به گزارش وبلاگ دوست، براساس آخرین اعلام سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، حدود2 میلیارد تن در سال فرسایش خاک در ایران رخ می دهد درحالی که به طور میانه در اقلیم خشک و بیابانی ایران 700 تا 1000 سال طول می کشد تا یک سانتیمتر خاک تشکیل گردد.

براساس اطلس منطقه ها بیابانی بیش از 88 درصد از کشور می تواند تحت تاثیر بیابان زایی قرار گیرد و مطابق آنالیز سال 2018، 37 میلیون هکتار از عرصه کشور در معرض تخریب سرزمین واقع شده است بعلاوه 22 استان کشور با 29.5 میلیون هکتار وسعت در 187 منطقه، تحت تاثیر فرسایش بادی واقع شده است و 237 کانون بحران به وسعت 13 میلیون و 900 هزار هکتار وجود دارد و بر اثر هجوم شن های روان سالانه 30 هزار میلیارد ریال به زیرساخت های ریلی، جاده ای و کشاورزی و دیگر بخش ها خسارت وارد می گردد.

به گفته بعضی کارشناسان از جمله پرویز گرشاسبی- معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور - سدسازی غیر اصولی از عوامل مهم بیابان زایی در ایران است که میانه فرسایش خاک در آن سالانه 16.4 تن در هکتار و میانه فرسایش بادی هم سالانه 30 تن در هکتار است و چنانچه تغییری در سیاست های فعلی رخ ندهد و ما همچنان با توسعه سدسازی ها، افزایش سطح زیر کشت و عدم مدیریت آب در کشور روبرو باشیم، در آینده ای نزدیک نه تنها به سمت بیابانی شدن حرکت خواهیم کرد بلکه دشت های عظیم و تولیدی کشور هم از چرخه خارج خواهند شد.

منوچهر گرجی - رئیس انجمن علمی خاک - در یک برنامه رادیویی با اشاره به اینکه پدیده گرد و غبار مانند فرسایش آبی محدودیت ندارد و می تواند هزاران کیلومتر منتقل گردد، گفت: ایران کشوری فرسایش خیز است و از نظر فرسایش آبی و بادی تقریبا رتبه های اول را در جهان دارد و فرسایش آبی و بادی سالانه میلیاردها دلار هزینه به کشورمان تحمیل می نمایند و کسی هم توجه چندانی به این موضوع نمی کند. توسعه کشور منافاتی با حفظ محیط زیست ندارد. اینکه برنامه های توسعه ای ما باعث مشکل دار شدن محیط زیست می گردد به خاطر اشتباه بودن روش ها و شیوه های اجرای برنامه ها است.

رئیس انجمن علمی خاک تاکید نمود: برای جلوگیری از تشدید فرسایش خاک باید برای پرورش دام، کشت گیاهان، جنگل ها و منطقه ها صنعتی و معادن روش های خاص و متفاوتی را به کار ببریم. در منطقه های همانند سیستان و بلوچستان و قسمت هایی از خوزستان، زمین ها منشأ گرد و غبار هستند و اصلی ترین علت آن ترددهای بی رویه دام ها و انسان ها و خودرو و موتورها است بنابراین محدودیت ترددها می تواند مسائل ناشی از فرسایش بادی از جمله گرد و غبار را کاهش دهد.

گرجی با بیان اینکه سالانه میلیاردها دلار بابت فرسایش خاک خسارت می پردازیم درصورتی که می توان درصدی از این پول را برای پیشگیری و جاده سازی های مناسب و مسائل عمرانی مربوط به خاک اختصاص داد، اظهار کرد: کلیه وزارتخانه ها موظفند بودجه ای را برای اصلاح خاک بعد از اجرای پروژه ها در نظر بگیرند.

فرسایش خاک برای طبیعت مفید است

محمود عرب خدری - معاون پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری - هم در یک برنامه رادیویی با بیان اینکه فرسایش پدیده مفیدی برای طبیعت است، اظهار کرد: اگر خاک جابه جا نمی شد در حال حاضر دشت های حاصلخیز در طول این میلیون ها سال نداشتیم اما اگر میزان این جابجایی خیلی زیاد و شدید گردد خاک از محل اصلی خود خارج و منجربه ایجاد گرد و غبار، سیلاب و ... می گردد.

وی در ادامه گفت: سطح زمین به وسیله یک لایه ای پوشانده شده که به آن خاک می گویند و با هرگونه جابه جایی خاک از قسمتی به قسمتی دیگر به وسیله باد یا آب فرسایش صورت می گیرد این در حالیست که عوامل انسانی فرسایش خاک را تشدید می نمایند.

این استاد دانشگاه بخشی از فرسایش خاک را ناشی از فعالیت های کشاورزی دانست و اظهارکرد: شخم زدن زمین، پوشش گیاهی را از بین می برد و متاسفانه شیوه شخم زدن و ماشین آلات کشاورزی در کشور ما مناسب نیستند و باعث تشدید فرسایش می شوند. از زمانی که ماشین آلات نو به ویژه تراکتور وارد حوزه کشاورزی شدند شخم زدن زمین های پرشیب کشاورزی افزایش یافت اما ما هم نتوانستیم فناوری های نو را همزمان با روستاییان به اشتراک بگذاریم.

معاون پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با تأکید بر اینکه شخم زدن زمین های بالای 12 درصد باید بر اساس قانون ممنوع است و هر کسی که این زمین ها را شخم زد، جریمه گردد گفت: این مهم، احتیاج به قوه قهریه و فراهم کردن تمهیداتی دارد که در این حوزه هم ضعیف هستیم.

وی ادامه داد: بیش از 50 درصد لغزش ها در حاشیه جاده ها اتفاق می افتد. ملاحظات حفاظت خاک در دستگاه های دولتی وجود ندارد و متاسفانه قانون در این زمینه مسکوت مانده و وزارت جهاد کشاورزی هم در این حوزه ضعیف عمل نموده است.

این استاد دانشگاه از روش های تأمین آب هم انتقاد کرد و گفت: درست است که ما محدودیت آبی داریم اما هزاران روش هم وجود دارد که بتوان با آن در مصرف آب صرفه جویی کرد اما ما به سراغ انتقال آب دریا رفتیم که هزینه و تبعات زیادی دارد و باعث فرسایش خاک خواهد شد.

به گزارش وبلاگ دوست، مسعود منصور - رییس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور- ماه گذشته با اشاره به اینکه بر اساس ارزیابی های اجرا شده اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان داری در هرهکتار در سال باعث استحصال سالانه 311 متر مکعب آب و کاهش حدود یک تا دو تن فرسایش خاک می گردد، خواهان تخصیص هر چه سریع تر اعتبار آبخیزداری به این سازمان شد و گفت: در نیمه دوم سال امکان اجرای پروژه های آبخیزداری وجود نخواهد داشت بعلاوه طی سه سال اخیر سازمان جنگل ها بودجه ای جداگانه از محل صندوق توسعه ملی برای اجرای پروژه های آبخیزداری و آبخوان داری دراختیار داشت اما متاسفانه طی سال جاری بودجه ای برای این فعالیت از محل صندوق توسعه ملی درنظر گرفته نشده است.

انتهای پیغام

منبع: خبرگزاری ایسنا

به "14 میلیون هکتار از عرصه های کشور در شرایط بحرانی فرسایش بادی" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "14 میلیون هکتار از عرصه های کشور در شرایط بحرانی فرسایش بادی"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید